JAK POWSTAŁ TERMOS OBIADOWY?

Termos to pojemnik do przechowywania jedzenia z podwójnymi ściankami, dzięki którym zawartość może utrzymywać temperaturę wyższą lub niższą, niż temperatura otoczenia. Konstrukcja termosu polega na umieszczeniu dwóch pojemników jeden wewnątrz drugiego. Z przestrzeni pomiędzy pojemnikami następnie usuwa się częściowo powietrze, tworząc częściową próżnię, która zapobiega przewodzeniu temperatury. Termosy są wykorzystywane zarówno w życiu codziennym, aby utrzymać posiłek w pożądanej temperaturze, jak i w przemyśle.

POCZĄTKI...

Termos został po raz pierwszy skonstruowany przez Jamesa Dewara w 1892 roku, dlatego czasem urządzenie to nazywane jest „pojemnikiem Dewara” na cześć swego stwórcy. Pierwszą firmą, która zajęła się produkcją termosów była niemiecka firma Thermos GmbH – pierwsze termosy pojawiły się tam w 1904 roku. Do dziś firma ta pozostaje czołowym producentem termosów na świecie. Dewar nie opatentował swojego pomysłu, więc zrobiła to firma Thermos. Dewar próbował odzyskać swoje prawa do swego wynalazku, ale po długim procesie przegrał sprawę w sądzie. Od tego czasu słowo „thermos” w niektórych krajach jest nazwą chronioną prawami autorskimi, chociaż w USA zostało uznane za słowo generyczne, którego każdy może używać do określenia wszelkiego rodzaju termosów.
Początkowo wnętrze termosów było wykonywane ze szkła. Obecnie produkuje się je raczej z metalu ze względu na trwałość tego materiału.

KONSTRUKCJA

Termos składa się z dwóch pojemników, z których jeden umieszczony jest wewnątrz drugiego. Pojemniki są szczelnie połączone u wylotu. Z przestrzeni pomiędzy ściankami wypompowuje się powietrze, aby uzyskać próżnię techniczną. Próżnia powoduje, że stopień przewodzenia ciepła spada prawie do zera. Ścianki termosu powinny być możliwie najcieńsze, aby wymieniać jak najmniej temperatury z zawartością termosu. Ponadto ścianki często pokrywane są materiałem odbijającym światło, co jeszcze bardziej zmniejsza wymianę ciepła.

ZASTOSOWANIE TERMOSÓW

Termosy używane są w życiu codziennym do utrzymywania jedzenia w temperaturze wyższej lub niższej, niż temperatura otoczenia. Są to zwykle termosy obiadowe lub termosy na napoje. Typowy termos powinien utrzymywać wysoką temperaturę płynu do 8 godzin, a niską przez około 24 godziny. W przemyśle i laboratoriach termosy wykorzystuje się często do przechowywania substancji płynnych, które w bardzo niskich temperaturach zamieniają się w gaz, na przykład tlenu, czy azotu. Termosy używane w laboratoriach mają zwykle bardzo dużą pojemność – nawet 100 litrów. Termosy wykorzystywane były na przykład przez NASA do przechowywania paliwa rakietowego w latach 60-tych i 70-tych.

Aleksander Woźnica